Przeobrażenia na rynku prasy literackiej po roku 1945. Konkurencja czy konwergencja?

Andrzej Buck

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Cypriana Norwida w Zielonej Górze

Rozważania obejmują okres od ukazania się pierwszego literackiego pisma młodych tj. „Walki” w roku 1945, poprzez ukształtowanie się modelu interdyscyplinarnego pisma artystycznego, który upatrujemy w krakowskiej „Zebrze” i warszawskiej „Orientacji” (A. Buck, Czasopisma literackie młodych po roku 1945, Warszawa 2019) aż do momentu pojawienia się nowego modelu prasy po roku 1989 (J. Chwastyk-Kowalczyk, Pro Libris. Lubuskie pismo Literacko-Kulturalne. (2001-2021), Warszawa 2022.
Problematyka badań nad czasopiśmiennictwem literackim młodych rzadko była podejmowana przez badaczy. Ważną pracą jest np. leksykon Ewy Gębickiej (E. Gębicka, Leksykon. Grupy literackie w Polsce 1945-1989, Warszawa 1993). Podobnie zresztą jest z całą prasą literacką PRL . Zagadnienie to pojawia się nadal najczęściej w pracach krytyków literackich zajmujących się współczesną literaturą z perspektywy debiutu lub pokoleń literackich. Czasopismami literackimi wydawanymi po 1989 roku zajmowało się wielu badaczy akademickich (Por. J. Chwastyk-Kowalczyk, Rynek czasopism literacko-artystycznych w Polsce po 1989 r., „Rocznik Bibliologiczno-Prasoznawczy” 2013, t. 5 (16), s. 72-112; P. Marecki, Pospolite ruszenie: czasopisma kulturalno-literackie w Polsce po 1989 roku, Kraków 2005; Boom i kryzys: nowe czasopisma literacko-artystyczne i społeczno-kulturalne w Polsce po roku 1980, pod red. M. Rabizo-Birek, Rzeszów 2012; Pisma kulturalne w Polsce po 1989 roku. Leksykon, pod red. J. Gałuszki, G. Maroszczuk, A. Nęckiej, Katowice 2010; Liternet: literatura i internet, red. P. Marecki, Kraków 2002) . Ważne wypowiedzi w dyskusji: czasopisma kulturalne i naukowe (humanistyczne) w Polsce po roku 1989 przyniosło pismo literacko artystyczne „dykcja” z 1996 roku („Dykcja. Pismo literacko-artystyczne” 1996, nr 6 . Autor zastosował w badaniach metodę analizy jakościowej i obserwacji uczestniczącej. Przedstawiona zostanie periodyzacja opisywanych czasopism, ich funkcje i zmieniający się obieg społeczny.

Scroll to Top
Skip to content